Dieta SIRT na odchudzanie – czy jest zdrowa?

Opracowana przez naukowców i specjalistów ds. żywienia Aidana Gogginsa i Glena Mattena w 2016 roku dieta SIRT została opisana w książce "The SirtFood Diet". Zasady są proste: należy ograniczyć kalorie i wprowadzić do jadłospisu pokarmy, które zawierają sirtuiny. Co to takiego? To po prostu białka enzymatyczne, które występują we wszystkich żywych organizmach. Badania nad tymi strukturami prowadzone były od lat 80. XX wieku, zaś w 1984 roku po raz pierwszy – w drożdżach – odkryto ten rodzaj białka. Jak się okazało, istnieje korelacja między poziomem sirtuin i dietą.

Ilość sirtuin wzrasta, kiedy kaloryczność posiłków zmniejsza się o 50%. Kombinacja ograniczenia kalorii i wprowadzenia produktów bogatych w sirtuiny jest kluczem do utraty kilogramów. Sirtuiny mają ponadto bardzo pozytywny wpływ na organizm: spowalniają procesy starzenia, dezaktywują wolne rodniki, dobrze wpływają na metabolizm, regulują poziom insuliny i glukozy, biorą udział w naprawianiu uszkodzonego materiału genetycznego i mają korzystny wpływ na tarczycę¹. Ważnym założeniem tej diety jest nie tyle eliminacja określonych produktów (ci, którzy stosują dietę, są uszczęśliwieni, ponieważ nie trzeba rezygnować z czekolady i czerwonego wina), ale włączenie do jadłospisu pokarmów, które są bogate w sirtuiny. 

Co można jeść na diecie SIRT?

Na pierwszym etapie diety (są cztery) należy zrezygnować z fast foodów, produktów przetworzonych i białej mąki. Co włączamy do diety? Przede wszystkim jarmuż, truskawki, cebulę, natkę pietruszki, oliwę z oliwy, zielonę herbatę matcha, kaszę gryczaną, czerwone wino, gorzką czekoladę, orzechy włoskie, kurkumę, kapary, czerwoną cykorię. Poleca się także borówki i… kawę ². Brzmi nieźle!

Pierwszy etap diety trwa trzy dni, w ciągu których spożywamy 1000 kalorii. Głównie pijemy koktajle sirtuinowe – przewidziany jest jeden posiłek dziennie, najlepiej oparty na produktach bogatych w sirtuinę. W drugim etapie (między 4. i 7. dniem) zwiększamy kaloryczność do 1500 kalorii, jemy dwa posiłki z produktów bogatych w sirtuinę i pijemy dwa koktajle. Kolejny tydzień to faza trzecia – w tym czasie nie ma ograniczeń kalorycznych, a jemy trzy posiłki (według schematu z faz wcześniejszych, oparte na sirtuinach), pijemy koktajle i pozwalamy sobie na (zdrowe) przekąski. Ostatni etap to już zmiana systemu żywienia – trwa od 15. dnia diety. Nie ma ograniczeń kalorycznych, jemy po prostu dania z produktów bogatych w sirtuinę i pijemy koktajle. 

Jaki jest efekt diety SIRT?

Dieta sprawia, że utrata kilogramów jest szybka (w ciągu pierwszych dni nawet 3 kilogramy). Jednak chodzi tu nie tylko o zrzucenie wagi, ale o wprowadzenie innego stylu żywienia. Jakkolwiek szybkie odchudzanie dla wielu osób jest kuszące, trzeba pamiętać, że taka zmiana nigdy nie jest trwała. W pierwszym tygodniu stosowania diety tylko jedna trzecia straconej wagi to tłuszcz, reszta to woda, masa mięśniowa i glikogen ^3,4. Dotyczy to także innych rodzajów diet.

W swojej książce autorzy twierdzą, że dieta ma rewelacyjny wpływ na metabolizm i utratę wagi, a przy okazji jest po prostu bardzo zdrowa. Oparli się na małym badaniu, w którym udział wzięło 39 osób z ich centrum sportowego: przez tydzień ludzi ci ściśle przestrzegali zaleceń diety i ćwiczyli. Po siódmym dniu średnia utrata wagi wynosiła 3,2 kg, a przy okazji uczestnikom przybyło masy mięśniowej. Jednak dalszy ciąg obserwacji nie nastąpił, a wyników nie opublikowano w żadnym czasopiśmie naukowym.

Dieta SIRT – zdrowa czy nie?

Podsumowując: ograniczenie kalorii zawsze spowoduje utratę wagi, jednak efekt nie będzie trwały. Warto jednak podkreślić, że wprowadzenie zdrowych produktów do diety ma pozytywny wpływ na zdrowie, a te bogate w sirtuiny są bardzo korzystne. Przykładowo, jedzenie gorzkiej czekolady obniża ryzyko chorób serca i pomaga zwalczać stany zapalne ⁵, picie zielonej herbaty może obniżać ryzyko wystąpienia udaru i cukrzycy ⁶, wielokierunkowe prozdrowotne właściwości kurkumy są także szeroko znane. Jednak żeby skorzystać z dobrodziejstw tych produktów, nie ma konieczności trzymania się zasad diety SIRT, wystarczy zdrowe odżywianie.

Bibliografia:

1.  Libert S, Guarente L. Metabolic and neuropsychiatric effects of calorie restriction and sirtuins. Annu Rev Physiol. 2013;75:669-84. doi: 10.1146/annurev-physiol-030212-183800. Epub 2012 Oct 1. PMID: 23043250; PMCID: PMC3570673.
2. Pallauf K, Giller K, Huebbe P, Rimbach G. Nutrition and healthy ageing: calorie restriction or polyphenol-rich "MediterrAsian" diet? Oxid Med Cell Longev. 2013;2013:707421. doi: 10.1155/2013/707421. Epub 2013 Aug 28. PMID: 24069505; PMCID: PMC3771427.
3. Müller MJ, Enderle J, Bosy-Westphal A. Changes in Energy Expenditure with Weight Gain and Weight Loss in Humans. Curr Obes Rep. 2016 Dec;5(4):413-423. doi: 10.1007/s13679-016-0237-4. PMID: 27739007; PMCID: PMC5097076.
4. Kreitzman SN, Coxon AY, Szaz KF. Glycogen storage: illusions of easy weight loss, excessive weight regain, and distortions in estimates of body composition. Am J Clin Nutr. 1992 Jul;56(1 Suppl):292S-293S. doi: 10.1093/ajcn/56.1.292S. PMID: 1615908.
5. Latham LS, Hensen ZK, Minor DS. Chocolate--guilty pleasure or healthy supplement? J Clin Hypertens (Greenwich). 2014 Feb;16(2):101-6. doi: 10.1111/jch.12223. PMID: 24734311; PMCID: PMC8031600.
6. Bhatti SK, O'Keefe JH, Lavie CJ. Coffee and tea: perks for health and longevity? Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2013 Nov;16(6):688-97. doi: 10.1097/MCO.0b013e328365b9a0. PMID: 24071782.