Ile wody potrzebuje Twoja skóra?

W organizmie woda jest wszędzie. Wchodzi w skład płynów ustrojowych i tkanek, reguluje temperaturę ciała, bierze udział w procesach wydalania i trawienia. Poza tym chroni mózg, oczy, rdzeń kręgowy i płód w ciele kobiety. Jest rozpuszczalnikiem dla jonów i pierwiastków, przenosi impulsy nerwowe, odpowiada za aktywność enzymów i kwasów nukleinowych. Dzięki możliwości przekazywania energii woda może zarówno ją magazynować, jak i tworzyć. Woda to życie, jakkolwiek patetycznie by to nie brzmiało. A jeśli zależy nam na dobrym wyglądzie skóry, właśnie woda jest pierwszym „kosmetykiem“, po który warto sięgnąć.

Ponad 20% wody w organizmie idzie na potrzeby skóry.

Między poziomem nawodnienia organizmu i zdrową skórą istnieje bezpośredni związek. Taki wniosek płynie z badania opublikowanego w 2015 roku w periodyku „Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology“. W momencie rozpoczęcia badania jego uczestnicy mieli niskie nawodnienie. Zwiększenie ilości spożywanych przez nich płynów sprawiło, że skóra była bardziej nawilżona i wyglądała lepiej ¹.

Skóra zawiera ok. 20% całej ilości wody w organizmie, a w ciągu doby z powierzchni skóry odparowuje ok. 300-400 ml. Jeśli nie będziemy uzupełniać tych braków, skóra straci elastyczność. Dojdzie do degradacji jej struktur. A to prowadzi do utraty sprężystości i powstawania zmarszczek ². Bardziej szczegółowo o procesach, które zachodzą w skórze pod wpływem starzenia, przeczytasz w tym artykule. 

Jaki rodzaj skóry jest bardziej narażony na utratę wody?

Każdy typ skóry może zostać odwodniony z różnych powodów. Sucha skóra ma niewiele substancji tłuszczowych, które wiążą wodę na powierzchni skóry i w warstwie rogowej naskórka. Skóra tłusta nie jest w stanie wiązać cząsteczek wody i zatrzymać je w środku naskórka. Zarówno utrzymanie wody w naskórku, jak i dbanie o płaszcz hydrolipidowy na jego powierzchni jest ważne, by mieć odpowiedni poziom nawilżenia. Przeszkodę w tym mogą stanowić choroby skóry oraz czynniki środowiskowe. Jeśli większość czasu spędzamy w suchym, biurowym otoczeniu z klimatyzacją, skóra będzie odwodniona i pozbawiona blasku. Jednak kluczowym czynnikiem decydującym o elastyczności, a przez to o wyglądzie skóry, jest woda. Warto zauważyć, że im jesteśmy starsi, tym łatwiej o odwodnienie. Poza regularnym piciem wody warto zadbać o pielęgnację, której celem jest zatrzymanie wody w naskórku i regeneracja uszkodzonej bariery skórnej. 

Ile wody powinniśmy pić na co dzień?

Nie da się napić i nawodnić „na zapas“. Ludzki organizm nie ma rezerw wody, z których mógłby korzystać w razie jej braku. Dlatego pić wodę trzeba ciągle. Najlepiej – w małych ilościach przez cały dzień. Wypicie dwóch litrów naraz nie jest rozwiązaniem. Na bilans wodny składa się to, ile wody otrzymujemy z płynów i pokarmów oraz ile wytwarza organizm. Uwzględnia się też, ile wody wydalamy z moczem, ile tracimy, oddychając i się pocąc. Ważną rolę odgrywają również czynniki zewnętrzne – temperatura i wilgotność otoczenia, a także aktywność fizyczna. Biorąc pod uwagę wszystkie te zmienne, zapotrzebowanie organizmu wynosi od 1,5 l do 3 l wody na dobę. Z zaleceń ekspertów ³ wynika, że kobiety w Polsce powinny spożywać ok.2 litrów wody na dobę, mężczyźni ok.2,5 litra. Kobiety ciężarne mają zwiększyć tę ilość do 2.3 litra, a karmiące – aż do 2.7 litra wody! Chodzi nie tylko o ilość czystej wody, którą wypijamy, ale też o wodę zawartą w innych napojach i produktach spożywczych.

Uwaga, odwodnienie!

Ubytek wody w ilości 2% masy ciała powoduje duże pragnienie i utratę kilogramów. Jeśli wynosi on od 2% do 4%, pojawiają się niepokojące symptomy. Na przykład, suchość języka i ust, zawroty głowy, osłabienie, niedociśnienie czy omdlenia, a także brak energii i zaparcia. Mocz ma wówczas ciemny kolor i intensywny zapach. Organizm, próbując uchronić się przed niedoborami, zmniejsza jego wydalanie. Przy utracie 2-6% pojawia się nadmierna senność, odrętwienie, uczucie mrowienia. Ubytek 10-15% powoduje zaburzenia świadomości, drgawki, obrzęk języka i utratę przytomności, powyżej 15% – prowadzi do zgonu. Najdłuższy opisywany przypadek przeżycia ludzkiego organizmu w warunkach braku wody wyniósł 9 dni przy jednoczesnej utracie masy ciała 13 kg.

Odpowiednie nawodnienie to krytycznie ważna kwestia, którą często lekceważymy. Dbać o odpowiednią ilość wody trzeba nie tylko przy gorączce, wymiotach czy rozwolnieniu. Niemniej ważna jest na co dzień, jeśli chcemy mieć dobrze funkcjonujące jelita, sprawnie działający mózg i jędrną skórę. Przewlekłe odwodnienie ma związek ze znacznym wzrostem ryzyka kamicy nerkowej, zakażenia dróg moczowych, raka pęcherza i jelita grubego, wystąpienie udaru mózgu, nadciśnienia, choroby zakrzepowo-zatorowej, kamicy pęcherzyka żółciowego, chorób przyzębia oraz zaćmy ⁴.

Jak sprawdzić, czy pijesz wystarczającą ilość wody? 

Jak podaje National Library of Medicine, wystarczy zrobić bardzo prosty test, tzw. „skin turgor test“ (test na powierzchni skóry). Kciukiem i palcem wskazującym trzeba uszczypnąć skórę na grzbiecie dłoni, przytrzymać kilka sekund, a potem – puścić. Jeśli skóra błyskawicznie wraca do swojego kształtu, oznacza to, że organizm jest nawodniony. Jeśli zaś uszczypnięcie powoduje zmianę kształtu skóry, które utrzymuje się przez chwilę – mamy sygnał, że trzeba więcej pić. Warto też obserwować mocz. Powinien być jasny, klarowny, pozbawiony zapachu. Mocz ciemny, o intensywnym zapachu, oznacza, że stan nawodnienia nie jest wystarczający ⁵. Jeszcze inny, dość oczywisty sygnał – suchość w ustach. Jeśli ją czujemy, warto się napić, by nie doprowadzić swój organizm i skórę do odwodnienia.

Bibliografia:

1. Palma L., Marques L.T., Bujan J., Rodrigues L.M., “Dietary water affects human skin hydration and biomechanics”. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2015r.
2. Szmigiel-Pieczewska M., Momot A., “ Czynniki zapobiegające utracie wody w pielęgnacji skóry odwodnionej”, Kosmetologia Estetyczna 2016r.
3. Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J. (red.) , “Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie”. y Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020r.
4. Karowicz-Bilińska A., “Woda i jej znaczenie dla organizmu kobiety”, Klinika Patologii Ciąży I Katedry Ginekologii i Położnictwa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Ginekologia Polska, 2011r.
5. Ritschel C., “Simple Skin Test Can Determine If You Are Drinking Enough Water”. The Independent, 9 kwietnia 2019r.