Jak słuchanie muzyki w ciąży wpływa na dziecko?

Kobiety w ciąży często wyjątkowo uważnie wybierają muzyczny repertuar, którego słuchają. Nie ma co jednak przesadzać i nakładać na brzuch słuchawek z sonatami Mozarta. Na początku małemu towarzyszowi w brzuchu wystarcza głos matki – to jego (lub jej) ulubiony dźwięk. Do dziecka dociera, naturalnie, inaczej, niż do innych osób. Kiedy rozmawiasz, śpiewasz lub głośno czytasz, głos wibruje i wędruje wewnątrz twojego ciała, docierając – wzmocniony – do dziecka. Maluchy w brzuchu zaczynają słyszeć dźwięki w drugim trymestrze ciąży, zaś w trzecim zaczynają na nie reagować.

Jakiej muzyki najlepiej słuchać w ciąży?

Zasada jest prosta - przyszła mama powinna słuchać tego, co lubi, co ją relaksuje i wprawia w dobry nastrój. Bo szczęśliwa, spokojna mama to szczęśliwe, spokojne dziecko. Z badań z 2013 roku wynika natomiast, że dzieci zaczynają się uczyć już w łonie matki. Autorzy badania "Prenatal Music Exposure Induces Long-Term Neural Effects ¹ "dowiedli, że noworodki reagują na dźwięki, które słyszały będąc w łonie matki. Rozpoznają dźwięki z otoczenia i konkretne melodie, a także głos matki, odróżniając go od głosów innych kobiet. "Zbadaliśmy neuronowe związki wywołane ekspozycją w łonie na melodie poprzez potencjały wywołane" - brzmi fragment opisu badania. ERP – są to potencjały elektryczne rejestrowane z powierzchni głowy po zadziałaniu odpowiedniego bodźca. Ich analiza pozwala na nieinwazyjne obrazowanie funkcjonowania mózgu.

Badacze zaprosili ciężarne kobiety w ostatnim trymestrze ciąży do badania, prosząc je, by 5 razy w tygodniu słuchały znanej i lubianej kołysanki dla dzieci "Twinkle, twinkle little star". Po narodzinach dzieci okazało się, że 4-miesięczne niemowlęta rozpoznają melodię, reagując – co było widoczne w sygnale ERP – na znane nuty. ERP było u tych dzieci silniejsze, kiedy słuchały znanej melodii, niż kiedy puszczano im tę samą melodię ze zmienionymi nutami. "Nasze wyniki dowodzą, że intensywna ekspozycja na muzykę z łonie matki wywołuje odpowiedź neuronową, która trwa kilka miesięcy" – konkludują badacze ². Dodatkowo, puszczanie dzieciom muzyki, której słuchały w łonie matki, działa na nie uspokajająco.

Co słyszy dziecko w brzuchu kobiety ciężarnej?

Dla kobiet, które oczekują narodzin dziecka, ważne jest – naturalnie – by dbały o swój dobrostan. To oznacza, że trzeba słuchać takiej muzyki i wykonywać takie aktywności, które sprawiają przyjemność. Lekarze twierdzą, że proste, spokojne melodie mają najlepszy wpływ i na matkę, i na dziecko. Dlaczego? Ano dlatego, że w łonie i tak jest po prostu głośno, a jego lokator lub lokatorka słyszy bardzo wiele dźwięków: bicie serca matki, wszystko, co się dzieje w żołądku, a nawet świst wciąganego w płuca powietrza. Do tego dochodzi głos mamy. Łatwo o kakofonię, dlatego specjaliści zalecają, by głośność tego, czego słuchasz, nie przekraczała 50-60 decybeli – czyli tak samo głośno, jak prowadzona normalnym głosem (bez szeptu i krzyku) rozmowa. Dlatego naprawdę: słuchawki nakładane na brzuch to przesada. Nawet, jeśli leci w nich Mozart. Warto też unikać, zwłaszcza po 18. tygodniu ciąży, głośnych koncertów.

UNICEF, czyli agencja Organizacji Narodów Zjednoczonych zajmująca się dziećmi i ich prawami, porozmawiała na ten temat z dr Ibrahimem H.Baltagim, który jest muzykologiem i autorem kilku książek muzycznych dla dzieci. "W trzecim trymestrze dziecko już z całą pewnością słyszy muzykę, którą puszczasz. Muzyka klasyczna, łagodne dźwięki kołysanek, po prostu miłe melodie mają działanie uspokajające" – mówił badacz ³. Dodał, że słuchanie muzyki w ciąży ma pozytywny wpływ nie tylko na matkę, ale i na nienarodzone dziecko. "Około 16-18 tygodnia, maluch słyszy pierwsze dźwięki. Kiedy ma 24 tygodnie, zaczyna się rozwijać bardzo gwałtownie i z badań wynika, że maluchy nawet odwracają główki, słysząc znajome dźwięki" – mówił.

Zaznaczył także, że muzyka ma wpływ na sposób, w jaki tworzymy więzi, uczymy się empatii, zaufania oraz współpracy. "Być może dlatego muzyka jest tak obecna we wszystkich kulturach świata" – dodał.

Bibliografia:

1. Eino Partanen, Teija Kujala, Mari Tervaniemi, Minna Huotilainen, “Prenatal Music Exposure Induces Long-Term Neural Effects”,  October 30, 2013, PLOS ONE.
2. Jak wyżej.
3. “How music affects your baby’s brain: Mini Parenting Master Class Discover how tapping into music can benefit your child”, UNICEF. Parenting. Dostęp 2 września 2022r., unicef.org.