Jak wybrać buty do biegania?

W jednym z tekstów dotyczących wyboru butów do biegania przeczytałam zdanie, które głęboko zapadło mi w pamięć. Szło to mniej więcej tak: od tego wyboru zaczyna się różnica między bieganiem i szukaniem wymówek do niebiegania. No właśnie.

Ktoś, kto zagląda do internetu, by poszukać wygodnych butów do biegania, może jeszcze nie wiedzieć, co go czeka. Pojawią się setki stron i reklam, co sprawia, że w tym gąszczu odróżnienie rzetelnej – i przede wszystkim: przydatnej – wiedzy od marketingu i dziwacznych poleceń internetowych influencerów graniczy z cudem. Żeby więc się nie zniechęcać, postanowiliśmy tym tekstem cały ten proces maksymalnie uprościć. 

Jakie powinny być idealne buty do bieganie? 

Krótka odpowiedź brzmi: wygodne. Po prostu. 

Przy czym trzeba pamiętać, że nie istnieją uniwersalne, świetne buty, które sprawią, że nagle zaczniemy osiągać olimpijskie wyniki. Mamy różne stopy i różne potrzeby. Trzeba to wziąć pod uwagę przy zakupie. Ale przy okazji trzeba sobie odpowiedzieć na kilka pytań: biegasz maratony czy uprawiasz jogging w parku? Zamierzasz biegać codziennie czy tylko we wtorki i czwartki, kiedy wypada dzień siłowni? Ile kilometrów tygodniowo/miesięcznie robisz? Odpowiedzi są ważne. Przykładowo, buty z dużą amortyzacją świetnie sprawdzą się na długich, spokojnych dystansach, ale ponieważ są cięższe od standardowego obuwia do biegania, mogą zwolnić tempo. Naprawdę dużo więc zależy od tego, jak, ile i gdzie biegasz. Oraz: po co. Czyli warto po prostu precyzyjnie określić swoje cele. Inne buty wybierzesz, jeśli biegasz (lub zamierzasz biegać) po ulicy, inne – jeśli twoja trasa wiedzie przez las czy teren, który nie jest asfaltową jezdnią. W tych drugich musisz dać radę po piachu i błocie. Dobrze dobrane zapewnią nam komfort treningu, zmniejszą ryzyko wystąpienia kontuzji i bólu, który może się pojawić zwłaszcza u osób, które dopiero zaczynają trening.

Dobierz buty do cech szczególnych swojej stopy.

Zanim ruszymy do specjalistycznego sklepu – albo internetu – po buty, warto znać odpowiedź na kluczowe pytanie: jak zbudowana jest moja stopa? Tu pomocne będą terminy "pronacja" i "supinacja". Pronacja to sposób, w jaki stopa obraca się do wewnątrz podczas biegu (lub chodu). Istnieją trzy typy budowy stopy w tym zakresie. Pronator ma płaskostopie, dlatego jego (lub jej) stopa przetacza stopę po podłożu na całej szerokości, dlatego takim osobom polecane są buty, które mają wsparcie od wewnętrznej części buta. To po to, by nie przechylać stopy nadmiernie do wewnątrz. Przy budowie neutral chodzi po prostu o to, że stopa wykonuje prawidłowy, nie nadmiernie wychylony ruch w trakcie biegania. Takie osoby powinny kupić buty, które amortyzują, ale bez stabilizatora stopy. Supinatorzy zaś nadmiernie obciążają zewnętrzną krawędź stopy (zbyt mała pronacja występuje przy wysokim podbiciu). Ludzie o takiej budowie stopy powinni rozważyć zakup butów z dobrą amortyzacją. 

Właśnie: podbicie! Osoby z normalnym podbiciem powinny wybierać buty z systemami stabilizującymi (stability). Mają zwykle lekko zakrzywiony kształt z podeszwą z dwóch różnych materiałów. Ci ludzie, którzy mają niskie podbicie, powinny wybierać buty z systemami podtrzymującymi (motion control). To buty dość sztywne, takie, które mogą kontrolować ruch stopy. Są zwykle cięższe od innych. Ci, którzy mają wysokie podbicie, powinni sięgnąć po buty z systemami amortyzującymi (cushioned). To miękkie buty z elastyczną podeszwą. 

Uzbrojeni w taką, podstawową wiedzę, możemy łatwiej nawigować przy zakupie butów. Albo udać się po pomoc w wyborze do specjalistycznego sklepu. Warto też pamiętać, że buty do biegania powinny być o rozmiar większe od rozmiaru, który nosimy normalnie. To dlatego, że w trakcie biegu stopa pracuje inaczej niż podczas chodzenia.

Bibliografia:

1. Ingrid Skjong and Amy Roberts, How to Choose the Best Running Shoes for You, 11 sierpnia 2022r., New York Times. 
2. Jonathan Beverly, “How to Pick the Right Running Shoes” 13 czerwca 2022r., runnersworld.com
3. HOW TO CHOOSE THE RIGHT RUNNING SHOES FOR YOU, runnersneed.com, dostęp 9 listopada 2022r.
4. How to Pick the Best Running Shoes, runningwarehouse.com, dostęp 9 listopada 2022r.