Czy to początek nowej epoki w medycynie? Dr. Peter Attia tłumaczy, jak żyć długo w zdrowiu

Kim jest Dr. Peter Attia i dlaczego odszedł z klasycznej medycyny?

„Nigdy nie zapomnę pierwszego pacjenta, który umarł na moich oczach.” – Peter Attia 

Takiego pierwszego zdania nie powstydziłby się nawet mistrz suspensu Alfred Hitchcock, który miał podobno powiedzieć, że „film powinien zaczynać się od trzęsienia ziemi, a potem napięcie ma już tylko rosnąć”. 

Zdanie, które cytuje na początku tekstu nie pochodzi ani z kryminału, ani thrillera psychologicznego, ani tym bardziej filmu sensacyjnego. Dr. Peter Attia, kanadyjsko-amerykański lekarz, otwiera tym zdaniem pierwszy rozdział swojej bestsellerowej książki o długowieczności. „Żyć dłużej. Nauka o długim życiu w zdrowiu” to bez wątpienia jedna z lepszych książek, które przeczytałem w tym roku. Bynajmniej nie jest to opowieść o umieraniu, a właśnie o życiu.

Czy doświadczenie śmierci może zmienić podejście do zdrowia?

Attia przywołuje początki swojej lekarskiej kariery w szpitalu Johns Hopkins w Baltimore, żeby opowiedzieć o tym, jak doświadczenia śmierci pacjentów zmieniły jego spojrzenie na medycynę. Najbardziej wstrząsające wcale nie były dla niego przypadki ofiar strzelanin czy wypadków samochodowych, których nie udało się uratować. Najtrudniej było mu pogodzić się z powolnym umieraniem, które gasiło życie w pacjentach zmagających się z nowotworami, cukrzycą i przewlekłymi chorobami serca. Wiedział, że gdyby odpowiednio wcześnie zmienili coś w swoim życiu, mogliby jeszcze żyć długo z dala od szpitali.

Dlaczego Peter Attia opuścił szpital?

Kiedy był początkującym lekarzem zżymał się na myśl, że miałby być ciągle spóźniony wobec chorób i zajmować się jedynie podleczaniem pacjentów, którzy do lekarza zgłaszają się stanowczo za późno. Nie wini za to jednak samych pacjentów, ale świat medycyny, którego sam jest przedstawicielem. 

Od leczenia objawów do analizy ryzyka

Dlatego po skończeniu rezydentury zrezygnował z pracy w szpitalu. Lekarski fartuch zamienił na garnitur i przez lata zajmował się analizą ryzyka w jednej z globalnych firm consultingowych. Nigdy nie zapomniał jednak o pacjentach ze szpitala w Baltimore.

Połączył swoje analityczne doświadczenie z medycznym wykształceniem i praktyką lekarską, żeby wrócić do tematu zdrowia. Propozycja Atti jest ambitna – uważa, że powinniśmy przebudować fundamenty tego, jak myślimy o naszym zdrowiu.

Interesuje Cię ten temat? Przeczytaj artykuł: Zaburzeń snu jest ponad 100. Które dotyczy Ciebie?

Jak rozpocząć swoją drogę do długowieczności?

Pierwszy krok to skierowanie naszej uwagi z długości życia na długowieczność. Attia, w rozbrajająco szczerym stylu, zaznacza, że nie jest kolejnym szarlatanem, który będzie mamić czytelnika wizją nieśmiertelności. Kiedyś wszyscy umrzemy – z tym nie polemizuje. Rzecz w tym, żebyśmy żyli jak najdłużej w zdrowiu. Długowieczność to zatem nie tylko wydłużanie życia, ale wydłużanie okresu, w którym człowiek pozostaje sprawny fizycznie i umysłowo.

Co to znaczy żyć długo i zdrowo według Petera Attii?

Medycyna 3.0 – nowe podejście do zdrowia i leczenia

Według Attii dotychczasową historię medycyny można podzielić na dwie epoki. 

Medycyna 1.0 trwała od czasów Hipokratesa do XIX wieku i opierała się głównie na obserwacji ciała i intuicji, leczenie nie podlegało wówczas rygorom naukowości. 

Prawdziwa zmiana przyszła wraz z Medycyną 2.0, epoką zapoczątkowaną odkryciem drobnoustrojów i teorią zarazków, co przyczyniło się do powstania antybiotyków i ogromnych sukcesów w leczeniu chorób zakaźnych, takich jak polio, ospa, gruźlica. 

Zdaniem Attii Medycyna 2.0 nie radzi sobie jednak wystarczająco dobrze z chorobami przewlekłymi, takimi jak nowotwory czy cukrzyca. Dlatego twierdzi, że czas na wejście w trzecią epokę medycyny.

Czym jest Medycyna 3.0 według Petera Attii?

Trzy epoki medycyny według Petera Attii

Zapobieganie zamiast leczenia

W przeciwieństwie do tradycyjnej medycyny, która często skupia się na leczeniu chorób dopiero wtedy, gdy pacjent zaczyna odczuwać objawy, Medycyna 3.0 skupia się na profilaktyce. Chodzi oto, żeby przygotować organizm na przyszłe zagrożenia zdrowotne, zanim staną się one krytyczne. 

Indywidualne podejście do pacjenta

Leczenie powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta, uwzględniając jego geny, historię medyczną i styl życia, zamiast sztywno opierać się na wynikach badań klinicznych dla "przeciętnego pacjenta".

Realistyczne podejście do ryzyka

Ryzyko należy oceniać w kontekście możliwych korzyści i kosztów, zamiast automatycznie go unikać. Decyzje terapeutyczne powinny uwzględniać indywidualne czynniki ryzyka i preferencje pacjenta.

Zdrowie i jakość życia na pierwszym miejscu

W Medycynie 3.0 kluczowe jest nie tylko wydłużenie życia, ale też dbanie o jakość tego życia. Tradycyjna medycyna często koncentruje się na walce z objawami chorób, aby jak najdłużej opóźnić śmierć, ale niewystarczająco skupia się na tym, jak pacjent przeżywa swoje późniejsze lata.

Medycyna 3.0 dąży do tego, aby starsi ludzie byli aktywni, sprawni i mogli cieszyć się życiem w pełnym zdrowiu. Aby to osiągnąć, kładzie nacisk na takie aspekty jak aktywność fizyczna, zdrowe nawyki żywieniowe, odpowiednia ilość snu i wsparcie emocjonalne.

Chcesz zmienić nawyki zdrowotne? Zaplanuj to krok po kroku

Jak zacząć żyć dłużej w zdrowiu?

A to wszystko to dopiero początek, w kolejnych rozdziałach Dr. Peter Attia, tłumaczy krok po kroku, jak zapobiegać chorobom przewlekłym i jak wydłużyć okres życia w dobrej formie.

Interesuje Cię ten temat? Sprawdź również: O zdrowiu i mądrej suplementacji. Rozmowa Agnieszki Cegielskiej z lek. med. Niną Nicheską

Sekcja FAQ

Czym jest Medycyna 3.0 według Petera Attii?

To nowoczesne podejście do zdrowia, które skupia się na zapobieganiu chorobom, zanim się pojawią, a nie tylko na ich leczeniu. Obejmuje też personalizację terapii oraz troskę o jakość życia, nie tylko jego długość.

Czy Medycyna 3.0 obiecuje nieśmiertelność?

Nie, Attia stanowczo podkreśla, że nie chodzi o życie wieczne. Zamiast tego proponuje, by maksymalnie wydłużyć lata życia w zdrowiu fizycznym i psychicznym.

Co odróżnia Medycynę 3.0 wg Petera Attii od tradycyjnego podejścia?

Medycyna 3.0 nie opiera się na statystycznych "średnich pacjentach", ale bierze pod uwagę indywidualne geny, styl życia i historię zdrowotną. Dzięki temu leczenie może być znacznie bardziej skuteczne i celowane.

Czy Medycyna 3.0 ma już zastosowanie w praktyce?

Tak, niektóre kliniki i lekarze już wdrażają zasady Medycyny 3.0, szczególnie w obszarze medycyny stylu życia i medycyny prewencyjnej. Nadal jednak potrzebna jest szersza zmiana podejścia w systemach opieki zdrowotnej.

Jakie są główne filary zdrowego starzenia według Attii?

Najważniejsze elementy to aktywność fizyczna, zbilansowana dieta, sen wysokiej jakości oraz wsparcie emocjonalne. Kluczowa jest też regularna profilaktyka chorób przewlekłych.

Dla kogo jest ta książka Petera Attii?

Dla każdego, kto chce świadomie i aktywnie zadbać o swoje zdrowie w dłuższej perspektywie. Szczególnie przydatna będzie osobom zainteresowanym profilaktyką i nowoczesnym podejściem do medycyny.

Jakie choroby według Attii wymagają nowego podejścia?

Przede wszystkim nowotwory, cukrzyca typu 2, choroby sercowo-naczyniowe i neurodegeneracyjne. To właśnie one najczęściej skracają życie i pogarszają jego jakość w starszym wieku.

Źródła:

1. Attia, P., & Gifford, B. (2023). Outlive: The science and art of longevity. Harmony Books. (W polskim wydaniu: Żyć dłużej. Nauka o długim życiu w zdrowiu, tłum. M. Komorowska, Wydawnictwo Znak, 2023). https://www.wydawnictwofilia.pl/Ksiazka/1311