Życie wirtualne niszczy relacje w rodzinne?

Wszyscy mamy smartfony – często nawet kilkulatki. To o tyle zrozumiałe, że rodzice chcą mieć kontrolę nad dziećmi, a przy okazji chwilę dla siebie, kiedy dzieci zajęte są grą czy bajką. Tyle tylko, że jak wynika z wielu badań, świat wirtualny i ilość czasu, który spędzamy w sieci, ma negatywny wpływ na dynamikę rodziny.

Z badania przeprowadzonego przez Kaspersky i iconkids & Youth wynika, że aż 23% rodziców przyznaje, że ich dzieci większość wiedzy o świecie czerpią z internetu. Wolą spędzać czas w internecie, tam poszukując odpowiedzi na nurtujące ich pytania, niż porozmawiać z rodzicami. Ci sami rodzice uważają także, że częste zanurzanie się w świat wirtualny izoluje ich od dzieci i powoduje napięcia. Zaś rodziny często korzystające z nowych technologii (które na dobre wpisały się w codzienność), rzadko spędzają razem czas i rzadziej razem siadają do wspólnych posiłków. O tym, dlaczego wspólne posiłki są tak ważne, przeczytasz w tym artykule. 

Jak bardzo życie wirtualne pochłania relacje rodzinne?

Inne płynące wnioski z wspomnianego wyżej badania to:

• 36% rodziców (poniżej 40. roku życia) uważa, że internet izoluje ich od rodziny i przyjaciół, zaś 35% – że sieć izoluje ich dzieci od nich.
• 21% rodziców i 22% dzieci przyznaje, że internet powoduje kłótnie i napięcia w rodzinie. 
• 58% rodziców utrzymuje kontakt ze swoimi dziećmi w social mediach, zaś 12% tego nie robi, bo nie chce, by dzieci wiedziały, co tata czy mama publikuje w sieci.

Dwie trzecie Polaków regularnie korzysta z internetu, wynika z badania CBOS „Aktualne problemy i wydarzenia (2017r.). Kiedy w 2015 roku Fundacja Dzieci Są Nasze (wtedy nosiła nazwę Dzieci Niczyje) przeprowadziła badania, okazało się, że co trzecie roczne dziecko miało doświadczenia z urządzeniem mobilnym. Co czwarte dziecko w wieku 3-4 lat ma własną komórkę (w grupie 6-latków ta liczba jest jeszcze większa – 40%). Prawie połowa rodziców stosuje urządzenia mobilne jako rodzaj nagrody dla dziecka.

W rozmowie z portalem ostrzegamy.online dr Maciej Dębski, prezes Fundacji Dbam o Mój Z@sięg, mówił: “Sieć i świat mediów cyfrowych będą coraz bardziej zagarniały nasze życie“. Dodał jednocześnie, że „tylko od nas zależy, na ile pozwolimy, by nowe technologie zdominowały nasze życie i realne więzi oraz stosunki międzyludzkie, takie twarzą w twarz“.

Jak wyciągnąć domowników ze świata wirtualnego?

Co można zrobić? Mądrze ograniczyć życie online i ustalić jasne zasady tak, by znaleźć w ciągu dnia czas na bycie tu i teraz, bez telefonów. Zarówno poranne, jak i wieczorne rytuały powinny się odbywać w strefie bez telefonów, podobnie jak posiłki. Można wygospodarować w domu miejsce, gdzie wszyscy domownicy odkładają telefony. Można wyłączać powiadomienia tak, by spokojnego wieczoru z rodziną nie przerywały dźwięki nowych wiadomości na Facebooku czy WhatsAppie.

Co szczególnie istotne, to fakt, że dzieci uczą się przez obserwowanie dorosłych. Trudno oczekiwać od dziecka, by chętnie rezygnowało z czasu z telefonem czy tabletem, jeśli widzi ono, że mama czy tata nie rozstaje się z telefonem. Zwłaszcza, że gros relacji dzieje się w mediach społecznościowych. Jak mówił prezes Fundacji Mam Z@sięg, „powinnością rodziców jest budowanie całego świata realnego, który byłby przeciwwagą dla świata cyfrowego, a zatem cały czas powinniśmy myśleć o tym, jak budować alternatywę dla świata cyfrowego, który będzie coraz bardziej się rozprzestrzeniał, który będzie coraz bardziej kolorowy, włączający dzieci w swoją przestrzeń“.

Jeśli chcemy, by nasi domownicy więcej czasu spędzali “w realu”, trzeba zaproponować im atrakcyjną alternatywę. Mogą to być na przykład gry planszowe, wyjazdy sportowe, wycieczki, wspólne gotowanie, spacery po ciekawych miejscach lub inne aktywności w zależności od zainteresowań i upodobań.

Bibliografia:

1. “The Internet as a Source of Family Tension”, 13 lipca 2016r., kids.kaspersky.com.
2. Badanie zlecone przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę (wtedy Fundacja Dzieci Niczyje) wykonane przez Millward Brown S.A. w 2015 na ogólnopolskiej próbie rodziców dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6,5 lat (N=1011). zdrowie.pap.pl.
3. Paula Sikora-Malinowska, “Internet może być źródłem konfliktów i oddalania się w rodzinie”, 18 kwietnia 2019, ostrzegamy.online.