Wybierając suplementy diety (i inne produkty) dla dzieci, musimy być bardziej czujni niż kiedykolwiek wcześniej. Wiele produktów dla najmłodszych jest po prostu cukierkiem w przebraniu. To wprowadza nasze maluchy w pułapkę uzależnienia od słodyczy i zamiast wspierać organizm może wywołać negatywne skutki zdrowotne.
Rodzice pragną dla swoich dzieci tylko tego, co najlepsze. Nierzadko troszczą się o zdrowie potomstwa znacznie bardziej niż o swoje własne, z dużym zaangażowaniem wybierając witaminy, syropy i suplementy, by wzmocnić ich odporność, wesprzeć pracę mózgu i wspomóc rozwijający się organizm. To wyraz troski i miłości. Jednak producenci i ich skrupulatnie zaprojektowane reklamy i opakowania często wprowadzają rodziców w błąd.
Wielu, często nieświadomie podaje swoim pociechom specyfiki, które zawierają głównie… cukier i słodziki, w tym sztuczne. Te składniki mogą zakłócać działanie substancji aktywnych, nasilać uzależnienie od cukru, obniżać siły obronne organizmu i działać na niekorzyść dziecka. Czujność rodzica, umiejętność czytania etykiet i świadomy wybór jakościowych produktów to klucz, jeśli chodzi o skuteczne i bezpieczne wsparcie rosnącego organizmu. W tym artykule porozmawiamy o tym, jak cukier i inne słodziki zawarte w suplementach diety (i innych produktach) mogą szkodzić Twojemu dziecku.
W dzisiejszych czasach cukier i słodziki są obecne w większości produktów gotowych do spożycia, także w tych dziecięcych. Nawet jeśli rodzice bardzo się starają o zdrowe odżywianie w domu, poza nim nie są w stanie kontrolować wszystkiego, co zjadają ich pociechy. A cukier lub jego zamienniki są naprawdę wszędzie!
Dzieci dużo się ruszają, cały czas rosną, ich mózg się rozwija. Potrzebują zatem dużo składników odżywczych. I często odruchowo sięgają po słodkości, by zaspokoić energetyczne potrzeby organizmu. Dlaczego? Z różnych powodów, wśród których niebagatelne znaczenie mają złe nawyki żywieniowe wśród kolegów, dokarmianie dzieci słodyczami przez dziadków, tradycja rozdawania “słodkich nagród i prezentów” w przedszkolach i szkołach, reklama itd. W efekcie odporność dziecka słabnie, koncentracja spada, pojawia się coraz więcej problemów zdrowotnych…
W odpowiedzi rodzice zaczynają szukać wsparcia dla zdrowia dziecka w postaci suplementów diety. Wielu z nich jednak nie zdaje sobie sprawy z tego, że popularne specyfiki dla dzieci same w sobie stanowią ukryte źródło cukru. De facto tylko dolewają oliwy do ognia. Cukier w nadmiarze negatywnie oddziałuje na rosnący organizm na wielu płaszczyznach.
Jest na to kilka strategicznych powodów:
Należy pamiętać, że nadmiar cukru w suplementach diety dla dzieci może prowadzić do negatywnych skutków zdrowotnych, takich jak np. otyłość, próchnica i problemy związane z regulacją poziomu cukru we krwi. Przyjrzyjmy się im bliżej.
Otyłość to ogromny problem polskich dzieci. Ostatnie dane WHO wskazują, że 32% polskich dzieci w wieku 7-9 lat boryka się z nadwagą lub otyłością 1. Pod tym względem Polska zajmuje 8. miejsce wśród krajów europejskich. Wśród nastolatków wyniki są jeszcze gorsze. Blisko co drugi ma zbędne kilogramy (ok. 43%).
Cukier może przyczyniać się do otyłości u dzieci poprzez kilka mechanizmów:
Nadwaga zaś nie jest tylko problemem natury estetycznej. Otyłość u dzieci zwiększa ryzyko takich problemów zdrowotnych, jak 4:
Więcej o czynnikach, które przyczyniają się do otyłości u dzieci, oraz radach, jak temu zapobiec, przeczytasz w osobnym artykule.
Cukier może prowadzić do uzależnienia u dzieci poprzez wpływ na ich mózg i zachowanie. Mechanizm ten najprawdopodobniej polega na tym, że gdy dziecko spożywa produkty zawierające cukier, aktywuje obszary mózgu odpowiedzialne za odczuwanie satysfakcji i przyjemności. To uczucie jest silnie nagradzane, co sprawia, że dziecko chce go doświadczyć ponownie. Jednak z czasem potrzebne są coraz większe dawki, aby odczuć przyjemność 5.
Dodatkowo cukier może wpłynąć na poziom hormonów regulujących apetyt, takich jak leptyna i grelina. Spożycie dużej ilości cukru może zakłócać te mechanizmy, co skutkuje wzrostem apetytu na słodkie przekąski. Dzieci, które regularnie spożywają cukier, mogą rozwijać nawyk sięgania po słodkie jedzenie, nawet jeśli nie odczuwają fizycznego głodu.
Spożycie cukru może prowadzić do gwałtownych skoków poziomu glukozy we krwi. Ten problem dotyczy nie tylko cukrzyków. U osób “zdrowych” także może dochodzić do zbyt wysokich skoków i zbyt niskich spadków cukru m.in. pod wpływem diety 6.
W momencie, gdy glukoza podskakuje do góry, dziecko może zrobić się nadpobudliwe i hiperaktywne. Kiedy glukoza spada, może doświadczyć tzw. dołka emocjonalnego. Może być drażliwe i kapryśne, a także zmęczone.
Gwałtowne skoki glukozy mogą powodować trudności z pamięcią, problemy z nauką 7, zaburzenia snu 8, a nawet depresję 9.
Cukier także może wpłynąć na poziomy neurotransmiterów w mózgu. Zmiany w poziomach tych substancji chemicznych mogą wpływać na samopoczucie i zachowanie 10, np. powodując, że jesteśmy mniej zadowoleni z życia lub bardziej niespokojni.
Wszystkie te mechanizmy mogą składać się na kompleksowy wpływ cukru na zachowanie dzieci. Dlatego też ważne jest kontrolowanie spożycia cukru i promowanie zdrowych nawyków żywieniowych, aby wspierać ich zdrowie psychiczne i emocjonalne.
Jest to chyba najbardziej znany i najbardziej udowodniony naukowo skutek uboczny spożywania produktów z cukrem. Proces powstania próchnicy w tym przypadku wynika z interakcji między cukrem a bakteriami w jamie ustnej.
Kiedy dzieci spożywają słodycze (w tym w postaci słodzonych suplementów diety) cukier dostaje się do jamy ustnej. Bakterie tam obecne przekształcają cukier w kwasy organiczne, zwłaszcza kwas mlekowy. Te kwasy atakują szkliwo zębów, co prowadzi do utraty minerałów z powierzchni zębów. Jeśli ten proces trwa dłużej i nie zostanie zatrzymany przez organizm dziecka (np. z powodu niedoborów minerałów i innych składników odżywczych w diecie dziecka), powstaje próchnica.
Ubytkom w zębach i zmianom próchnicowym sprzyja także zbytnie mnożenie się szkodliwych bakterii spowodowane przez częste spożycie cukru i rafinowanych węglowodanów 11.
Układ odpornościowy chroni nas przed szkodliwymi mikrobami. Kiedy mikroby pokonują pierwsze bariery obronne (takie jak skóra, śluzówka czy kwas żołądkowy) i trafiają głębiej do organizmu, w grę wkraczają białe krwinki, które mają pochłonąć intruza. Badania z lat 70. przeprowadzone na Uniwersytecie Loma Linda wykazały, że po spożyciu cukru zdolność białych krwinek do zwalczania bakterii drastycznie spadała i ten efekt utrzymywał się nawet do 5 godzin 12.
Inne badania na zwierzętach pokazały, że cukier może zwiększać ryzyko reakcji alergicznych w płucach 13, a także sprzyjać rozwinięciu stanu zapalnego i osłabiać układ odpornościowy 14.
Negatywny wpływ cukru na odporność występuje głównie po spożyciu dużych ilości rafinowanego cukru i prostych węglowodanów. W efekcie we krwi następuje gwałtowny wzrost poziomu glukozy. I choć glukoza jest niezbędna dla prawidłowej pracy systemu odpornościowego, jej podwyższony poziom prowadzi do skutków zupełnie odwrotnych: organizm sam zaczyna produkować cząsteczki zapalne 15.
Odporność organizmu zależy także od stanu mikrobioty jelitowej. Na jej różnorodność m.in. wpływa nasza dieta i ilość spożywanego cukru oraz produktów wysokoprzetworzonych. Badania naukowe wykazały, że wysokie spożycie cukrów zmniejsza obfitość Bacteroidetes - rodzaju mikrobów, które wzmacniają ścianę jelita i odporność śluzówkową 16. Cukier może także stanowić pożywkę dla “szkodliwych mikrobów”, które rozmnażając się wypierają te “pożyteczne”. Zachwiana równowaga mikrobiomu prowadzi do osłabienia sił obronnych organizmu.
Jeśli interesuje Cię temat wpływu cukru na zdrowie, polecamy także zajrzeć do tego artykułu oraz do wersji tekstowej i nagrań spotkań prowadzonych przez Magdę Kumorek opartą na lekturze książki “Słodziutki. Biografia cukru”.
Czy w związku z powyższym zastąpienie cukru innym słodzikiem to dobre rozwiązanie? Czy pomoże uniknąć tych wszystkich potencjalnych skutków ubocznych? W ofercie sklepowej można znaleźć słodziki bez kalorii, bez fruktozy (lub na bazie samej fruktozy), o różnej konsystencji, smaku, zapachu. Producenci suplementów diety także oferują całe mnóstwo alternatyw dla klasycznego cukru w swoich syropach, lizakach czy witaminach. Sprawdźmy.
W suplementach diety można spotkać różne sztuczne zamienniki cukru, które są stosowane jako słodziki. Oto kilka przykładów popularnych sztucznych słodzików używanych w suplementach diety:
W porównaniu do sztucznych słodzików, słodziki o pochodzeniu bardziej naturalnym używane przez producentów suplementów diety (choć nie tylko), wielu rodzicom wydają się lepszym wyborem. Czy tak jest rzeczywiście? Przyjrzyjmy się najczęściej stosowanym substancjom:
Podsumowując, każda z alternatyw cukru ma swoje kamienie podwodne: jedne są znane, inne zaś odkryjemy dopiero za jakiś czas. I choć niektóre słodziki bywają często uważane za zdrowszy substytut cukru, istnieją dowody sugerujące, że nie są one wcale lepszym wyborem, szczególnie jeśli chodzi o dzieci.
Słodzik to zawsze słodzik. I zastępowanie jednego drugim może rozwiązać jakąś kwestię, ale w zamian spowodować inny problem.
Oto kilka rzeczy, o których należy pamiętać:
WHO zaleca, by dzieci w wieku 4-6 lat spożywały dziennie nie więcej niż 35 gramów dodanego cukru dziennie, od 7 do 10 lat - nie więcej niż 42 gramy cukru. Dla nastolatków i osób dorosłych dzienny rekomendowany limit to maksymalnie 50 gramów cukru (czyli 10% od dziennego spożycia kalorii). Jeszcze lepiej, według WHO, jeśli spożycie cukru dodanego u wszystkich osób będzie niższe o połowę od wymienionych wyżej ilości. Czyli w przypadku dzieci to maksymalnie 20 gramów cukru (ok. 4 łyżeczki) 28. Dla porównania szklanka lemoniady może zawierać nawet do 18 gramów cukru.
Jak sprawa wygląda w praktyce? Według GUS, polskie dzieci zjadają nawet 19 łyżeczek cukru dziennie! 29 Chodzi nie tylko o sam cukier sypany, lecz także inne słodziki: fruktoza, glukoza, laktoza, galaktoza, maltoza, dekstroza. Występuje także w formie syropów: fruktozowego, glukozowo-fruktozowego, glukozowego, klonowego, trzcinowego, daktylowego, ryżowego, słodowego, kukurydzianego, z agawy, miodu, karmelu, melasy.
Czy to oznacza, że trzeba całkowicie odciąć dziecko od cukru, jego zamienników i wszystkich słodyczy? Nie, jednak umiar jest najważniejszy. Poza tym warto także wybierać produkty słodkie z natury, np. owoce, oraz stosować triki, które pomogą zniwelować negatywny wpływ zawartego w nich cukru na poziom glukozy we krwi. A mianowicie spożywać słodkie owoce, słodycze lub napoje po:
Innymi słowy, koncepcja deseru, czyli spożycia słodkości po wytrawnym głównym daniu, ma swoje uzasadnienie w nauce, gdyż taka kolejność pomaga zmniejszyć skoki cukru we krwi. A jeśli po spożyciu słodyczy wybierzesz się z dzieckiem na co najmniej 15-minutowy spacer lub weźmiecie się razem za sprzątanie mieszkania, to jeszcze bardziej ograniczy gwałtowny wzrost poziomu glukozy.
Bibliografia:
Napisała: Hanna Borowska
Redaktorka, dziennikarka, science writerka, certyfikowana konsultantka ds. żywienia. Macierzyństwo sprawiło, że zainteresowanie tematyką zdrowotną zmieniło kierunek jej ścieżki zawodowej. Odbyła kilkanaście szkoleń i kursów w kraju i za granicą z zakresu dietetyki, medycyny funkcjonalnej, aromaterapii. Pasjonuje ją niezbadana moc mikrobiomu człowieka. Ukończyła z wyróżnieniem Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW. Przez wiele lat związana z Euroradio.fm.
Kapsułka nikalab zachwyca nie tylko wyglądem, ale też swoim działaniem. Przy jej produkcji zastosowaliśmy 2 innowacyjne technologie - DRcaps® i DUOCAP®. DRcaps®...
Branży farmaceutycznej poświęciłam całe moje zawodowe życie. Rynek suplementów diety znam więc doskonale. Substancje bez udowodnionej skuteczności, nieefektywne dawki, długie listy wypełniaczy i formy, których często w ogóle nie przyswajamy, wielokrotnie wspomagane przekłamaną reklamą i nieekologicznymi opakowaniami...Nie było marki, którą mogłabym, również jako farmaceuta, polecać z pełnym przekonaniem. Dlatego stworzyliśmy nikalab. Substancje czynne tylko od wyselekcjonowanych europejskich dostawców. Formulacje stworzone we współpracy z lekarzami, w oparciu tylko i wyłącznie o substancje o potwierdzonej w badaniach klinicznych skuteczności. Innowacyjna technologicznie kapsułka gwarantująca optymalne wchłanianie z przewodu pokarmowego. Przemyślane i mądre dopełnienie zdrowej diety. A wszystko dostarczone we w pełni biokompostowalnym opakowaniu, wprost do domu.Polecam!
Większość dostępnych suplementów to strata pieniędzy - do takich wniosków doszłam kiedy spojrzałam na ten rynek przez mikroskop. Nieefektywne dawki (za małe lub za duże), formy substancji, których nie przyswajamy, długie listy wypełniaczy, substancje bez udowodnionej skuteczności klinicznej. Do tego - agresywne i nierzadko wprowadzające w błąd reklamy, dużo pięknych nieekologicznych opakowań. Nie mogłam znaleźć marki suplementów, której bym w pełni zaufała i która czułabym stawia na pierwszym miejscu moje zdrowie (i zdrowie naszej planety), a zamiast próbować zastępować mi zdrową dietę, mądrze ją dopełnia.Dlatego stworzyłam nikalab - dla siebie, mojej rodziny i przyjaciół. Chcę mieć jasność co do tego czym karmię moje ciało, mieć pewność, że jest to bezpieczne i wartościowe na co dzień.
Od lat jestem zaangażowany w branżę farmaceutyczną i suplementów diety. Wizja nikalab i stworzone przez nią portfolio suplementów diety (na razie dla kobiet) to całkowicie nowe podejście, stawiające na pierwszym miejscu zdrowie klientów i naszej planety.Starannie dobrane składniki od wyselekcjonowanych dostawców z Europy. Formulacje opracowane przez lekarzy, w oparciu o skuteczność składników potwierdzonych badaniami klinicznymi. Najnowsza technologia zamknięcia ich w kapsułkę, gwarantująca odpowiednią wchłanialność i wspierająca budowanie zdrowych nawyków. A wszystko to dostarczone w wysokiej jakości opakowaniach pochodzenia roślinnego, bezpośrednio do Twojego domu.Polecam. Dziś i na lata.
nikalab to firma tworzona przez moją siostrę, produkująca wysokiej jakości wegańskie suplementy diety mające za zadanie uzupełniać naszą codzienną dietę, z dbałości o urodę, dobre samopoczucie i zdrowie dziś i na lata.To co wyróżnia nikalab to transparentność wobec nas i poczucie odpowiedzialności za zdrowie nasze i naszej planety. W innowacyjnej kapsułce, która dla odpowiedniego wchłaniania, rozpuszcza się dopiero w jelicie cienkim, zamknięte są najwyżej jakości składniki od starannie wyselekcjonowanych dostawców z Europy. nikalab znacząco obniża ślad węglowy minimalizując ilość opakowań, a te które wykorzystuje są w pełni kompostowalne. A wszystko to dostarczone do Twojego domu, raz na 30 dni.
Większość dostępnych suplementów to strata pieniędzy – do takich wniosków doszłam, kiedy spojrzałam na ten rynek przez mikroskop. Nieefektywne dawki (za małe lub za duże), formy substancji, których nie przyswajamy, długie listy wypełniaczy, substancje bez udowodnionej skuteczności klinicznej. Do tego agresywne i nierzadko wprowadzające w błąd reklamy, dużo pięknych nieekologicznych opakowań.
Nie mogłam znaleźć marki suplementów, której bym w pełni zaufała. Żadna nie sprawiała, by czułam, że stawia na pierwszym miejscu moje zdrowie (i zdrowie naszej planety), a zamiast próbować zastępować mi zdrową dietę, mądrze ją dopełniała.
Dlatego stworzyłam nikalab – dla siebie, mojej rodziny i przyjaciół. Chcę mieć jasność co do tego, czym karmię moje ciało, mieć pewność, że jest to bezpieczne i wartościowe na co dzień.
Poznajcie nikalab - firmę tworzącą najwyższej jakości suplementy diety (na razie dla kobiet), w którą jestem zaangażowany. Firma jako jedyna na rynku może pochwalić się w pełni przejrzystym łańcuchem dostaw i współpracą z najlepszymi dostawcami składników aktywnych w Europie. Wykorzystuje najnowszą technologię - kapsułkę w kapsułce oraz DRcaps (delayed release) - gwarantując składnikom odpowiednią wchłanialność. Współpracuje z szeroką grupą naukowców i lekarzy. Przestrzega najwyższych standardów produkcji i kontroli jakości.Efektem są skuteczne produkty wspierające codzienne starania o zdrowie, dobre samopoczucie i promienny wygląd - dziś i na lata. Co więcej, są wygodne w stosowaniu, co wspiera zbudowanie i utrzymanie zdrowego nawyku przyjmowania ich na co dzień. Wystarczą w kapsułki dziennie, przyjmowane z jedzeniem lub bez, na raz, o dowolnej porze. Codziennie. Polecam.
Dbałość o zdrowie i dobre samopoczucie to suma codziennych zdrowych nawyków. Przedstawiam Wam nikalab, firmę, która tworzy najwyższej jakości suplementy diety (na razie dla kobiet) mające za zadanie uzupełniać naszą codzienna dietę.nikalab to przejrzysty łańcuch dostaw i współpraca z najlepszymi dostawcami składników aktywnych w Europie. Składy opracowane przez lekarzy w oparciu o wyniki badań klinicznych. Innowacyjna kapsułka docierająca do jelita cienkiego gwarantują odpowiednią wchłanialność składników. Prawdziwie ekologiczny system roślinnych opakowań, znacząco obniżający ślad węglowy. A do tego proces produkcji i kontroli jakości w standardzie jak dla leków.A to wszystko dostarczane pod nasze drzwi, co 30 dni.Polecam. Dziś i na lata.
Twoja opinia może zostać wykorzystana w naszej reklamie. Przeczytaj więcej w naszym Regulaminie. Także w opiniach dbamy o transparentność. Weryfikujemy czy pochodzą od regularnych klientów (nie osób z nami współpracujących) oraz czy są zgodne z przepisami prawa mającymi na celu ochronę konsumentów.